- Tích tăng vấn Lang Da hòa thượng: "Thanh tịnh bản nhiên, vân hà hốt sinh sơn hà đại địa"? Ý chỉ thị như hà?

Viết:

- Đại tự ngư thuyền xuất hải.

Tiến vân:

- Thử ý như hà.

Viết:

Thùy tri viễn yên lãng biệt hữu thảo thương lường?

Vấn:

Như hà thị quá khứ Phật gia phong?

Viết:

Viên lâm tịch mịch vô nhân quản,

Lý bạch đào hồng tự tại hoa.

Vấn:

- Như hà thị hiện tại Phật gia phong?

Viết:

Bạch thủy gia phong mê hiểu yến,

Hồng đào tiên uyển túy xuân phong.

Tiến vân:

- Như hà thị vị lai Phật gia phong?

Viết:

Hải phố đãi triều thiên dục nguyệt,

Ngư thôn văn địch khách tư gia.

Tiến vân:

- Như hà thị Hòa thượng gia phong?

Viết:

Phá nạp ủng vân triêu khiết chúc,

Cổ bình tả nguyệt dạ tiên trà.

Vấn:

- Linh vân ngộ đào hoa thời như hà?

Viết:

Tự khai, tự lạ tùy thời tiết,

Vấn trước đông quân tổng bất tri.

Tiến vân:

- Sát nhân bất trát nhãn thời như hà?

Viết:

- Thông thân thị đảm.

Vấn:

- Đại tu hành để nhân hoàn lạc nhân quả dã vô?

Viết:

Khẩu tự huyết bồn a Phật tổ,

Nha như kiếm thụ chủy thiền lâm.

Nhất triêu tử nhập A tị ngục,

Tiếu sát nam vô Quan thế âm.

Vấn:

Bạch lộ hạ điền, thiên điểm tuyết,

Hoàng oanh thụ thượng, nhất chi hoa.

Thời như hà?

Viết:

- Thác.

Tiến vân:

- Đại tôn đức thác ma sinh?

Viết:

Bạch lộ hạ điền, thiên điểm tuyết,

Hoàng oanh thụ thượng, nhất chi hoa.

Dịch nghĩa:

THẦY TRÒ HỎI ĐÁP

Một thầy tăng hỏi:

- Ngày xưa có thầy tăng hỏi hòa thượng Lang Da rằng: Đã là "thanh tịnh bản nhiên" sao bỗng chốc sinh ra núi sông đất lớn? Ý câu ấy là thế nào?

Nhân Tông đáp:

- Rất giống thuyền câu ra bể?

Lại hỏi:

- Thế là ý nghĩa gì?

Đáp:

- Ai biết tránh xa khói sóng sẽ có riêng điều bàn bạc.

Lại hỏi:

- Thế nào là gia phong của Phật quá khứ?

Đáp:

Rừng vườn vắng vẻ không người quản,

Mận trắng đào hồng riêng tự hoa.

Hỏi:

- Thế nào là gia phong của Phật hiện tại?

Đáp:

Nước trắng mênh mông chim én lạc,

Vườn tiên đào thắm gió xuân say.

Lại hỏi:

- Thế nào là gia phong của Phật vị lai?

Đáp:

Đợi triều bên bể trăng gần mọc,

Nghe sáo thuyền câu khách nhớ nhà.

Lại hỏi:

- Thế nào là gia phong của Hòa thượng?

Đáp:

Áo rách ôm mây, ban mai húp cháo,

Bình xưa dốc nguyệt, trời khuya nấu trà.

Hỏi:

- Thiền sư ở núi Linh vân gặp lúc hoa đào nở là thế nào?

Đáp:

Hoa tàn hoa nở theo thời tiết,

Dẫu hỏi, Đông quân chẳng biết gì.

Hỏi:

- Giết người không chớp mắt là thế nào?

Đáp:

- Toàn thân là mật.

Lại hỏi:

- Bậc đại tu hành có còn rơi vào vòng nhân quả nữa không?

Đáp:

Miệng như bồn huyết chê bai Phật,

Răng tựa cây gươm bổ cửa Thiền.

Một sớm chết rồi sa địa ngục,

Nực cười "Bồ tát" niệm huyên thiên.

Hỏi:

Cò trắng dưới đồng, nghìn điểm tuyết,

Oanh vàng trong khóm, một nhành hoa.

là thế nào?

Đáp:

- Lầm rồi.

Lại hỏi:

- Bậc đại tôn đức làm gì?

Đáp:

Cò trắng dưới đồng, nghìn điểm tuyết,

Oanh vàng trong khóm, một nhành hoa.

BĂNG THANH