Trúc Lâm đại sĩ Vịnh mai thi vân:

Ngũ xuất viên ba kim niến tu,

San hô trầm ảnh hải tân phù.

Cá tam đông bạch chi tiền diện,

Thử nhất biện hương xuân thượng đầu.

Cam lộ dục ngừng si điệp tỉnh,

Dạ quang như thủy khát cầm sầu.

Hằng Nga nhược thức hoa giai xứ,

Quế lãnh thiềm hàm chỉ ma hưu.

Kỳ thanh tân hùng kiện quýnh xuất nhân biểu. Thiên thặng chi quân thú hứng như thử, thùy vị nhân cùng thi nãi công hồ? Hựu Sơn phòng mạn hứng nhị tuyệt cú vân:

Thùy phược cánh tương cầu giải thoát,

Bất phàm hà tất mịnh thần tiên.

Viên nhàn mã quyện nhân ưng lão,

Y cựu vân trang nhất tháp thiền.

Thị phi niệm trục triêu hoa lạc,

Danh lợi tâm tùy dạ vũ hàn.

Hoa tận vũ tình sơn tịch tịnh,

Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn.

Kỳ tiêu sái xuất trần, trường không nhất sắc, tao tình thanh sở, dật túc siêu quần. Hữu Đại hương hải ấn tập phả đa tuyệt xướng, tích kỳ địa tao binh hỏa, bất đắc lưu truyền, dư chỉ ký tụng nhất nhị nhi dĩ. Hu khả tích tai!

Dịch nghĩa

Ý THƠ TƯƠI MỚI

                   Trúc Lâm đại sĩ có Thơ Vịnh mai rằng:

Năm cánh tròn xòe ra vuốt chòm râu vàng,

Bóng san hô chìm, vảy cá bể nổi.

Ba tháng mùa đông, trắng muốt phía trước cành,

Một cành hoa thơm ngát buổi đầu xuân.

Hạt cam lộ sắp ngưng, chiếc bướm si choàng tỉnh,

Ánh trăng đêm như nước, con chim khát chạnh sầu.

Ả Hằng Nga, ví biết cái đẹp của hoa.

Thì cũng đến bỏ vầng thiềm trong xanh bóng quế mát rợp.

Cái tươi mới, chắc khỏe ở đây vượt xa khuôn khổ người thường. Vị quốc quân nghìn xe mà hứng cảm như vậy, ai bảo là người ta khi cùng khổ thì thơ mới hay? Lại có hai bài tuyệt cú Sơn phòng mạn hứng, rằng:

Nào ai trói buộc, việc gì phải tìm giải thoát,

Đã là người bất phàm, thì việc gì còn phải đi tìm thần tiên.

Vượn nhàn, ngựa nhọc, thì người phải già,

vẫn một giường thiền chốn am mây.

Chuyện thị phi rơi dần cùng hoa buổi sáng,

Lòng danh lợi lạnh ngắt với giọt mưa đêm.

Hoa tàn, mưa tạnh, núi non tịch mịch,

Một tiếng chim kêu, lại một mùa xuân sắp hết.

Ở đây có hai trong trẻo tuyệt vời, một màu bát ngát, tình thơ thanh thoát, ý thú siêu quần. Có tập Đại hương hải ấn gồm rất nhiều bài thơ hay, đáng tiếc ở nước ấp gặp cơn binh lửa, không được lưu luyến, tôi chỉ nhớ đọc được một đôi bài mà thôi. Ôi, đáng tiếc thay!

TUẤN NGHI