Đế Nghiêu, Đế Thuấn, Văn Vương, Vũ Vương giai dĩ nhất tự vi hiệu, vị thường hữu
tằng kỳ tôn hiệu dã.
Hậu thế đế vương hiếu vi khoa đại, nãi hữu luỹ chí sổ thập dư tự giả. Nhiên dĩ
công đức xưng chi, vị hữu dĩ vật kiện cập Man Di liên xuyết ư kỳ gian giả dã.
Thái Tông nãi nạp quần thần sở thượng "Kim dũng ngân sinh, Nùng bình Phiên phục"
bát tự vi hiệu, tắc ư khoa đại trung hựu thất ư thô hỹ.
Thái Tông bất học, vô dĩ tri chi, nhi nho thần tiến thử, dĩ du mị kỳ quân, bất
khả vị vô tội dã.
Dịch nghĩa
BÀN VỀ VIỆC THÊM CHỮ VÀO TÔN HIỆU
Đế Nghiêu, Đế Thuấn, Văn Vương, Vũ Vương đều lấy một chữ làm hiệu, chưa từng
thấy có thêm tôn hiệu bao giờ.
Đế Vương đời sau thích khoe khoang mới gia thêm tôn hiệu đến hơn vài chục chữ.
Nhưng chỉ lấy công đức mà xưng, chưa bao giờ lấy những từ ngữ chỉ sự vật và Man
Dimà chắp vào tôn hiệu cả. Thái Tông lại nhận lời bày tôi dâng tám chữ: "Kim
dũng ngân sinh, Nùng bình Phiên phục" làm tôn hiệu, thì chẳng những là khoe
khoang mà lại còn thô thiển nữa.
Thái Tông vô học không biết đã đành, nhưng bọn nho thần dâng lên những chữ ấy để
nịnh hót, thì không thể bảo là không có tội được.
CAO HUY GIU - BĂNG THANH
