LÝ HẠO SẢM

(HUỆ TÔNG)

[1194 - 1226]

Tiểu sử

Lý Hạo Sảm là con trưởng vua Lý Cao Tông (1175 - 1210) và bà nguyên phi họ Đàm, sinh tháng Bảy năm Giáp dần, niên hiệu Thiên Tư Gia Thụy thứ chín (từ 20 tháng Bảy đến 17 tháng Tám năm 1194), lên làm vua năm 17 tuổi. Vì mắc chứng điên, ông không đủ sáng suốt để cầm cân nảy mực cho triều đình, chưa nói đến việc cải tổ lại bộ máy nhà nước phong kiến đang suy sụp. Vì thế, những năm ông ngồi trên ngai vàng cũng là những năm bi đát nhất của cơ nghiệp nhà Lý: nhân dân đói khổ, người chết chồng lên nhau; nội bộ quan lại lục đục, chém giết, phân hóa thành năm bè bảy mảng.

Trong tình cảnh đó, nhiều lần ông đã toan cắt tóc đi tu, và đến năm Giáp thân, niên hiệu Kiến Gia thứ mười bốn, sau khi đã nhường ngôi cho con gái là Lý Chiêu Hoàng, thấy uy thế của họ Trần trong triều ngày càng lớn, ông bèn dứt khoát bỏ đến chùa Chân-giáo ở ẩn và lấy hiệu là Huệ Quang Thiền sư. Mặc dù vậy, họ Trần vẫn e sợ ông, cho nên sau khi đã giành được ngôi vua từ trong tay Chiêu Hoàng, ngày 8 tháng Mười năm Bính tuất, niên hiệu Kiến Trung thứ hai (tức ngày 30 thàng Mười năm 1226), Trần Thủ Độ bèn đến chùa bắt ông tự vẫn.

Hiện còn một bài chiếu và một vài lời bàn bạc với quần thần.