NGÔ QUYỀN

[899-944]

Tiểu Sử

Ngô Quyền quê ở Đường Lâm, huyện Phúc Lộc, châu Giao, là một tướng tài và con rể của Dương Đình Nghệ, xuất thân trong một gia đình quý tộc. Trong cuộc đấu tranh chống triều đình Nam Hán do Dương Đình Nghệ lãnh đạo nhằm giành độc lập dân tộc vào những năm 930-931, ông đã góp một phần công sức rất quan trọng. Sau khi đã thắng lợi, Dương Đình Nghệ tự xưng là Tiết độ sứ (931), và cử ông trông coi châu Ái.

Năm 937, Dương Đình Nghệ bị tên Hào trưởng châu Phong là Kiều Công Tiễn ám sát. Cuối năm 938, Ngô Quyền kéo quân từ châu Ái ra Bắc trị tên phản nghịch. Và cũng trong năm này, ông đã lập một chiến công lừng lẫy trên sông Bạch Đằng, quét sạch đội thủy quân Nam Hán do Vạn vương Hoằng Thao, con vua Nam Hán dẫn đầu, dựa vào lời cầu cứu của Kiều Công Tiễn, kéo sang định xâm lược nước ta lần nữa. Hoằng Thao cùng tướng tá bị vùi sâu xuống lòng sông và đội quân cứu viện của vua Nam Hán mới sang đến nửa đường, nghe tin vội bỏ chạy.

Có thể nói nói, bằng chiến thắng vang dội của mình, Ngô Quyền đã mở ra một trang sử mới mà các triều đại về sau sẽ tiếp tục ghi thêm những chiến công bất hủ.Ông xứng đáng được xem là người khởi đầu cho thời kỳ tự chủ trong lịch sử dân tộc.

Ngô Quyền không để lại một áng thơ văn nào hoàn chỉnh, nhưng sử sách còn truyền câu nói khá nổi tiếng của ông  trình bày với tướng tá về kế hoạch tiêu diệt cuộc xâm lăng của Hoằng Thao. Chúng tôi trích dẫn đoạn văn đó để bạn đọc hiểu thêm tình cảm, tư tưởng của nhân dân ta trong buổi đầu xây dựng nền độc lập.